Wyrok nº Z.U. 2012 / 5A / 53 of Trybunału Konstytucyjnego (Polska), May 29, 2012

• Judge: Andrzej Rzepliński
• Resolution Date: May 29, 2012
• Issuing Organization: Trybunału Konstytucyjnego (Polska)

53/5/A/2012

WYROK

z dnia 29 maja 2012 r.

Sygn. akt SK 17/09*

W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

Trybunal Konstytucyjny w skladzie:

Zbigniew Cieślak - przewodniczący

Andrzej Rzepliński - sprawozdawca

Piotr Tuleja

Slawomira Wronkowska-Jaśkiewicz

Marek Zubik,

protokolant: Krzysztof Zalecki,

po rozpoznaniu, z udzialem skarżącej oraz Sejmu i Prokuratora Generalnego, na rozprawie w dniu 29 maja 2012 r., skargi konstytucyjnej Luby Wysoczańskiej-Zubal o zbadanie zgodności:

1) art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Spolecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, ze zm.) w związku z art. 41 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 w związku z art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532, ze zm.), przez to że przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych, ich wysokości oraz przy przeliczaniu kapitalu początkowego uzależniają uwzględnienie okresu skladkowego wymienionego w art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Spolecznych od przedlożenia przez wnioskodawcę pozytywnej decyzji o uznaniu go za repatrianta w oparciu o art. 41 i art. 16 ustawy o repatriacji, uniemożliwiając tym samym przy ustalaniu wskazanych wyżej świadczeń zaliczenie tych okresów jako skladkowych przez sąd powszechny po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, jak również zamykają możliwość zaliczenia tych okresów jako skladkowych w wypadku uchybienia dwunastomiesięcznemu terminowi do zlożenia wniosku o uznanie za repatrianta, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o repatriacji, z art. 67 ust. 1 w związku z preambulą, art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji,

2) art. 41 ust. 1 ustawy o repatriacji powolanej w punkcie 1 w zakresie, w jakim ogranicza możliwość uzyskania decyzji o uznaniu za repatrianta przez osobę, która przed wejściem w życie tej ustawy nabyla obywatelstwo polskie na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353, ze zm.) wylącznie do 31 grudnia 2001 r., gdy osoba ta spelnia pozostale, wskazane w tym przepisie przeslanki, z art. 67 ust. 1 w związku z preambulą, art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji,

* Sentencja zostala ogloszona dnia 11 czerwca 2012 r. w Dz. U. z 2012 r. poz. 643.

2

o r z e k a:

Art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Spolecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z 2010 r. Nr 40, poz. 224, Nr 134, poz. 903, Nr 205, poz. 1365, Nr 238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1726, z 2011 r. Nr 75, poz. 398, Nr 149, poz. 887, Nr 168, poz. 1001, Nr 187, poz. 1112 i Nr 205, poz. 1203 oraz z 2012 r. poz. 118 i poz. 251) w związku z art. 41 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 oraz art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532, z 2005 r. Nr 94, poz. 788, z 2006 r. Nr 249, poz. 1828, z 2007 r. Nr 120, poz. 818 oraz z 2008 r. Nr 70, poz. 416 i Nr 216, poz. 1367) w zakresie, w jakim uzależnia uznanie zatrudnienia za granicą jako okresu skladkowego od przedlożenia decyzji o uznaniu za repatrianta, jest zgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Ponadto p o s t a n a w i a:

na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070, z 2005 r. Nr 169, poz. 1417, z 2009 r. Nr 56, poz. 459 i Nr 178, poz. 1375, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654) umorzyć postępowanie w pozostalym zakresie ze względu na niedopuszczalność wydania wyroku.

UZASADNIENIE

I

1. Skarżąca Luba Wysoczańska-Zubal (dalej: skarżąca) w skardze konstytucyjnej z 16 sierpnia 2007 r., uzupelnionej pismem procesowym z 18 września 2007 r., wniosla o stwierdzenie niezgodności:

   1) art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Spolecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, ze zm.; dalej: u.e.r. z FUS) w związku z art. 41 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 w związku z art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532, ze zm.; dalej: ustawa o repatriacji), przez to że przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych, ich wysokości oraz przy przeliczaniu kapitalu początkowego uzależniają uwzględnienie okresu skladkowego wymienionego w art. 6 ust. 1 pkt 9 u.e.r. z FUS od przedlożenia przez wnioskodawcę pozytywnej decyzji o uznaniu go za repatrianta na podstawie art. 41 i art. 16 ustawy o repatriacji, uniemożliwiając tym samym podczas ustalania wskazanych wyżej świadczeń zaliczenie tych okresów jako skladkowych przez sąd powszechny po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, jak również zamykają możliwość zaliczenia tych okresów jako skladkowych w wypadku uchybienia dwunastomiesięcznemu terminowi zlożenia wniosku o uznanie za repatrianta, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o repatriacji, z art. 67 ust. 1 w związku z preambulą, art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji;

   2) art. 41 ust. 1 ustawy o repatriacji w zakresie, w jakim ogranicza możliwość uzyskania decyzji o uznaniu za repatrianta osoby, która przed wejściem w życie tej ustawy nabyla obywatelstwo polskie na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353, ze zm.; dalej: ustawa o obywatelstwie polskim), wylącznie do 31 grudnia 2001 r., choć osoba ta spelnia pozostale,

   3

   wskazane w tym przepisie przeslanki, z art. 67 ust. 1 w związku z preambulą, art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji.

   1.1. Skarga konstytucyjna zostala wniesiona w związku z następującym stanem faktycznym:

   Decyzją z 15 czerwca 2005 r. Zaklad Ubezpieczeń Spolecznych - Oddzial w Walbrzychu ustalil kapital początkowy skarżącej, odmawiając uwzględnienia okresu zatrudnienia w ZSRR od 1 października 1970 r. do 3 lipca 1991 r., ze względu na nieprzedstawienie decyzji o uznaniu skarżącej za repatrianta. Wyrokiem z 25 października 2005 r. (sygn. akt VII U 1016/05) Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Spolecznych w Jeleniej Górze oddalil odwolanie wniesione od powyższej decyzji, wskazując, że skarżąca nie wykazala, że zostala uznana za repatrianta. Apelację wniesioną od powyższego orzeczenia Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Spolecznych we Wroclawiu oddalil wyrokiem z 14 marca 2007 r. (sygn. akt III AUa 144/06). Wyrok ten zostal zaskarżony przez skarżącą skargą kasacyjną 16 lipca 2007 r. do Sądu Najwyższego.

   W skardze konstytucyjnej zlożonej do Trybunalu Konstytucyjnego 16 sierpnia 2007 r. skarżąca wniosla o stwierdzenie, że:

   1) art. 174 ust. 1 w związku z art. 174 ust. 2 pkt 1 w związku art. 6 ust. 1 pkt 9 u.e.r. z FUS w związku z art. 41 ust. 1 pkt 1-3 i ust. 4 w związku z art. 16 ust. 4 ustawy o repatriacji, przez to, że przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych oraz ich wysokości, a także przy przeliczaniu kapitalu początkowego uzależniają uwzględnienie okresu skladkowego wymienionego w art. 6 ust. 1 pkt 9 u.e.r. z FUS od przedlożenia przez wnioskodawcę pozytywnej decyzji o uznaniu go za repatrianta na podstawie art. 41 i art. 16 ustawy o repatriacji, uniemożliwiając tym samym przy ustalaniu wskazanych wyżej świadczeń zaliczenie tych okresów jako skladkowych przez sąd powszechny po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, jak również zamykają możliwość zaliczenia tych okresów jako skladkowych w wypadku uchybienia dwunastomiesięcznemu terminowi zlożenia wniosku o uznanie za repatrianta, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o repatriacji, są niezgodne z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji;

   2) art. 41 ust. 1 ustawy o repatriacji, w zakresie w jakim ogranicza możliwość uzyskania decyzji o uznaniu za repatrianta osoby, która przed wejściem w życie tej ustawy nabyla obywatelstwo polskie na podstawie przepisów ustawy o obywatelstwie polskim, wylącznie do 31 grudnia 2001 r., choć osoba ta spelnia pozostale, wskazane w tym przepisie przeslanki, jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji.

   Zarządzeniem z 5 września 2007 r. Trybunal wezwal pelnomocnika skarżącej do uzupelnienia braków formalnych skargi konstytucyjnej przez m.in. określenie, w jaki sposób kwestionowany art. 41 ust. 1 pkt 2-3 ustawy o repatriacji oraz art. 174 ust. 1 i art. 174 ust. 2 pkt 1 u.e.r. z FUS naruszają prawo do zabezpieczenia spolecznego.

   W piśmie procesowym z 19 września 2007 r. skarżąca wycofala skargę konstytucyjną co do stwierdzenia niezgodności art. 174 ust. 1 i art. 174 ust. 2 pkt 1 u.e.r. z FUS oraz art. 41 ust. 1 pkt 2-3 ustawy o repatriacji z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 i art.

   32 Konstytucji.

   Ponadto skarżąca sprecyzowala, że wnosi o stwierdzenie, że:

   1) art. 6 ust. 1 pkt 9 u.e.r. z FUS w związku z art. 41 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 w związku z art. 16 ust. 4 ustawy o repatriacji, przez to że przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych oraz ich wysokości, a także przy przeliczaniu kapitalu początkowego uzależniają uwzględnienie okresu skladkowego wymienionego w art. 6 ust. 1 pkt 9 u.e.r. z FUS od przedlożenia przez wnioskodawcę pozytywnej decyzji o uznaniu go za repatrianta na podstawie art. 41 i art. 16 ustawy o repatriacji, uniemożliwiając tym

   4

   samym przy ustalaniu wskazanych wyżej świadczeń zaliczenie tych okresów jako skladkowych przez sąd powszechny po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, jak również zamykają możliwość zaliczenia tych okresów jako skladkowych w wypadku uchybienia dwunastomiesięcznemu terminowi zlożenia wniosku o uznanie za repatrianta, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o repatriacji, są niezgodne z art. 67 ust. 1 w związku z preambulą, art. 2 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji;

   2) art. 41 ust. 1 ustawy o repatriacji w zakresie, w jakim ogranicza możliwość uzyskania decyzji o uznaniu za repatrianta osoby, która przed wejściem w życie tej ustawy nabyla...