Postanowienie nº Z.U. 2012 / 6A / 71 of Trybunału Konstytucyjnego (Polska), June 26, 2012

• Judge: Stanis?aw Biernat
• President: Andrzej Rzepli?ski
• Resolution Date: June 26, 2012
• Issuing Organization: Trybunału Konstytucyjnego (Polska)

71/6/A/2012

POSTANOWIENIE z dnia 26 czerwca 2012 r.

Sygn. akt K 8/12

Trybuna? Konstytucyjny w sk?adzie:

Andrzej Rzepli?ski - przewodnicz?cy Stanis?aw Biernat - sprawozdawca Zbigniew Cie?lak Maria Gintowt-Jankowicz Miros?aw Granat Wojciech Hermeli?ski Adam Jamróz Marek Kotlinowski

Teresa Liszcz

Ma?gorzata Pyziak-Szafnicka Stanis?aw Rymar Piotr Tuleja S?awomira Wronkowska-Ja?kiewicz Andrzej Wróbel Marek Zubik,

po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 czerwca 2012 r., wniosku Krajowej Rady S?downictwa o zbadanie zgodno?ci:

1) ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o ustroju s?dów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 203, poz.

1192) z art. 2 w zwi?zku z art. 7 oraz art. 119 ust. 1 i art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

2) art. 1 pkt 4 i 5 ustawy powo?anej w punkcie 1, w zakresie dotycz?cym nadania nowego brzmienia art. 9 i dodania art. 9a w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju s?dów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, ze zm.) z art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji,

3) art. 1 pkt 13 ustawy powo?anej w punkcie 1, w zakresie dotycz?cym nadania nowego brzmienia art. 20 ustawy z 27 lipca 2001 r. powo?anej w punkcie 2, z art. 176 ust. 2 w zwi?zku z art. 180 ust. 1, 2 i 5 Konstytucji, a tak?e z art. 6 Konwencji o ochronie praw cz?owieka i podstawowych wolno?ci, sporz?dzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r.

(Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, ze zm.),

4) art. 1 pkt 14 lit. d ustawy powo?anej w punkcie 1, w zakresie dotycz?cym nadania nowego brzmienia § 3 w art. 21 ustawy z 27 lipca 2001 r. powo?anej w punkcie 2, z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji,

5) art. 1 pkt 15 lit. a ustawy powo?anej w punkcie 1, w zakresie dotycz?cym nadania nowego brzmienia § 1 w art. 22 ustawy z 27 lipca 2001 r. powo?anej w punkcie 2, z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji,

6) art. 1 pkt 21 ustawy powo?anej w punkcie 1, w zakresie dotycz?cym dodania art. 31a § 1 pkt 1, 3 i 4 w ustawie z 27 lipca 2001 r.

powo?anej w punkcie 2, z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji,

7) art. 1 pkt 24 ustawy powo?anej w punkcie 1, w zakresie dotycz?cym dodania w ustawie z 27 lipca 2001 r. powo?anej w punkcie 2 art. 32b § 1 i 3 oraz art. 32c § 1 i 2, z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji,

8) art. 1 pkt 31 ustawy powo?anej w punkcie 1, w zakresie dotycz?cym dodania w ustawie z 27 lipca 2001 r. powo?anej w punkcie 2 art. 37g § 5 oraz art. 37h § 2, 3 i 4, z art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji,

9) art. 1 pkt 60 ustawy powo?anej w punkcie 1, w zakresie dotycz?cym dodania w ustawie z 27 lipca 2001 r. powo?anej w punkcie 2 art. 106c, z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 178 ust. 1 Konstytucji, a w zakresie dotycz?cym dodania art. 106e, z art. 2, art. 10 ust. 1, art. 92 ust.

1 i art. 178 ust. 1 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz.

552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070 oraz z 2005 r. Nr 169, poz. 1417, z 2009 r. Nr 56, poz. 459 i Nr 178, poz. 1375, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654) umorzy? post?powanie.

UZASADNIENIE

I

1.1. Krajowa Rada S?downictwa (dalej tak?e: KRS lub wnioskodawca), na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 2 w zwi?zku z art. 186 ust. 2 Konstytucji, wyst?pi?a z wnioskiem do Trybuna?u Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodno?ci z Konstytucj? ca?ej ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o ustroju s?dów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 203, poz. 1192; dalej: ustawa nowelizuj?ca) z uwagi na naruszenie procedury legislacyjnej, wed?ug której ustawa zosta?a uchwalona.

Wnioskodawca zarzuca, ?e pierwsze czytanie ustawy zosta?o przeprowadzone na posiedzeniu komisji sejmowej zamiast na posiedzeniu plenarnym Sejmu, przez co dosz?o do naruszenia art. 37 ust. 2 uchwa?y Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. - Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M. P. z 2009 r. Nr 5, poz. 47, ze zm.), a w konsekwencji do naruszenia art. 2 w zwi?zku z art. 7 i art. 119 ust. 1 Konstytucji. Ponadto wnioskodawca zarzuca brak formalnego zaopiniowania przez Krajow? Rad? S?downictwa projektu ustawy w postaci, któr? Rada Ministrów przed?o?y?a Sejmowi, przez co dosz?o do naruszenia art. 2 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie S?downictwa (Dz. U. Nr 100, poz. 1082, ze zm.), a w konsekwencji do naruszenia art. 2 w zwi?zku z art. 7 i art. 186 ust. 1 Konstytucji.

1.2. Niezale?nie od zarzutu naruszenia trybu ustawodawczego, wnioskodawca zaskar?y? szereg przepisów ustawy nowelizuj?cej, wskazanych w petitum stanowiska. W opinii KRS, art. 1 pkt 4 i 5 ustawy nowelizuj?cej, w zakresie nadania nowego brzmienia art. 9 i dodania art. 9a ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju s?dów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz.

1070, ze zm.; dalej: p.u.s.p.), jest niezgodny z art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji. Zdaniem wnioskodawcy, kwestionowane przepisy rozszerzaj? kompetencje nadzorcze Ministra Sprawiedliwo?ci, tj. organu w?adzy wykonawczej, przy jednoczesnym pozbawieniu uprawnie? prezesów s?dów w zakresie nadzoru administracyjnego nad dzia?alno?ci? s?dów, o której mowa w art. 8 pkt 1 p.u.s.p.

1.3. Zdaniem wnioskodawcy, art. 1 pkt 13 ustawy nowelizuj?cej, w zakresie nadania nowego brzmienia art. 20 p.u.s.p., jest niezgodny z art.

176 ust. 2 w zwi?zku z art. 180 ust. 1, 2 i 5 Konstytucji, a tak?e z art. 6 Konwencji o ochronie praw cz?owieka i podstawowych wolno?ci, sporz?dzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, ze zm.; dalej: Konwencja). KRS kwestionuje upowa?nienie Ministra Sprawiedliwo?ci do tworzenia i znoszenia s?dów oraz ustalania ich siedzib i obszarów w?a?ciwo?ci, a tak?e dokonywania zmian w zakresie spraw przekazanych do rozpoznawania s?dom, w drodze aktu podustawowego, tj. rozporz?dzenia, wydawanego po zasi?gni?ciu opinii Krajowej Rady S?downictwa. Zdaniem KRS, ustrój i w?a?ciwo?? s?dów oraz post?powanie przed s?dami powinna okre?la? ustawa.

1.4. KRS zarzuca, ?e art. 1 pkt 14 lit. d ustawy nowelizuj?cej, w zakresie nadania nowego brzmienia art. 21 § 3 p.u.s.p., jest niezgodny z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji. Zdaniem wnioskodawcy, kwestionowany przepis ogranicza uprawnienia prezesa s?du do kierowania podleg?ym mu dyrektorem s?du, w szczególno?ci pozbawiaj?c go mo?liwo?ci wydawania dyrektorowi s?du polece?, dotycz?cych jego kompetencji okre?lonych w nowym art. 31a § 1 pkt 1-3 i 5 p.u.s.p.

1.5. W ocenie wnioskodawcy, art. 1 pkt 15 lit. a ustawy nowelizuj?cej, w zakresie nadania nowego brzmienia art. 22 § 1 p.u.s.p., jest niezgodny z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji.

Kwestionowany przepis pozbawia prezesa s?du kompetencji w zakresie dzia?alno?ci administracyjnej s?du, okre?lonej w art. 8 pkt 1 p.u.s.p., powierzaj?c je dyrektorowi s?du nadzorowanemu w tej dziedzinie przez organ w?adzy wykonawczej Ministra Sprawiedliwo?ci.

1.6. KRS wniós? o stwierdzenie niezgodno?ci art. 1 pkt 21 ustawy nowelizuj?cej, w zakresie dodania art. 31a § 1 pkt 1, 3 i 4 p.u.s.p., z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji. Zdaniem wnioskodawcy, kwestionowany przepis przyznaje dyrektorowi s?du, nadzorowanemu przez Ministra Sprawiedliwo?ci, kompetencje do kierowania dzia?alno?ci? administracyjn? s?du, okre?lon? w art. 8 pkt 1 p.u.s.p., a tak?e nadaje dyrektorowi s?du status zwierzchnika s?u?bowego wobec pracowników s?du (z wy??czeniem s?dziów, referendarzy s?dowych oraz asystentów s?dziów), pomijaj?c w tym zakresie uprawnienia prezesa s?du.

1.7. Zdaniem wnioskodawcy, art. 1 pkt 24 ustawy nowelizuj?cej, w zakresie dodania art. 32b § 1 i 3 oraz art. 32c § 1 i 2 p.u.s.p., jest niezgodny z art. 2, art. 10 ust. 1 i art. 173 Konstytucji. KRS zarzuca, ?e w kwestionowanych przepisach przewidziano jedynie fakultatywne, a nie obligatoryjne odwo?anie dyrektora s?du przez Ministra Sprawiedliwo?ci, w razie negatywnej opinii zgromadzenia ogólnego s?dziów s?du apelacyjnego sprawozdania dyrektora z dzia?alno?ci s?dów w zakresie powierzonych mu zada? oraz wniosku prezesa s?du zwi?zanego z naruszeniem przez dyrektora s?du obowi?zków. Kwestionowane przepisy nie przewiduj? ?adnych...