Uchwała nº Z.U. 1997 / 2 / 25 of Trybunału Konstytucyjnego (Polska), April 09, 1997

• Judge: Lech Garlicki
• President: Andrzej Zoll
• Resolution Date: April 09, 1997
• Issuing Organization: Trybunału Konstytucyjnego (Polska)

25

UCHWALA1

z dnia 9 kwietnia 1997 r.

Sygn. akt W. 10/96

w sprawie ustalenia powszechnie obowiązującej wykladni art. 53 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żolnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz.U. z 1994 r. Nr 10, poz. 36; zm.: z 1995 r. Nr 4, poz. 17; z 1996 r. Nr 1, poz. 1)

Trybunal Konstytucyjny w pelnym skladzie:

Andrzej Zoll - przewodniczący

Lech Garlicki - sprawozdawca

Stefan J. Jaworski

Krzysztof Kolasiński

Ferdynand Rymarz

Jadwiga Skórzewska-Losiak

Wojciech Sokolewicz

Janusz Trzciński

Blażej Wierzbowski

po rozpoznaniu na posiedzeniu 9 kwietnia 1997 r. w trybie art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 o Trybunale Konstytucyjnym (tekst jednolity z 1991 r. Dz.U. Nr 109, poz. 470; zm.: z 1993 r. Nr 47, poz. 213; z 1994 r. Nr 122, poz. 593; z 1995 r. Nr 13, poz. 59; z 1996 r. Nr 77, poz. 367) wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich o ustalenie powszechnie obowiązującej wykladni art. 53 ust. 1 pkt 3 lit.a ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żolnierzy zawodowych i ich rodzin, poprzez wyjaśnienie,

czy przy przeliczaniu dotychczasowej podstawy wymiaru świadczeń pieniężnych na stawki uposażenia obowiązujące w dniu wejścia w życie tej ustawy - osobom zwolnionym z zawodowej slużby wojskowej przed dniem 1 stycznia 1979 r. stawki uposażenia wedlug stopnia wojskowego ustalać należalo z uwzględnieniem wyslugi w czynnej slużbie wojskowej, czy też wyslugi w zawodowej slużbie wojskowej (równorzędnej)

ustalil:

Art. 53 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żolnierzy zawodowych i ich rodzin (Dz.U. z 1994 r. Nr 10, poz. 36; zm.: z 1995 r. Nr 4, poz. 17; z 1996 r. Nr 1, poz.1) nie daje podstawy do zaliczania czynnej slużby wojskowej do wyslugi lat przy przeliczaniu dotychczasowej podstawy wymiaru świadczeń pieniężnych tych emerytów i rencistów, którzy zostali zwolnieni z zawodowej slużby wojskowej przed 1 stycznia 1979 r., na stawki uposażenia wedlug

1 Tekst sentencji zostal opublikowany w Dz.U. Nr 41, poz. 261.

stopnia wojskowego obowiązujące w dniu wejścia w życie powolanej wyżej ustawy z 10 grudnia 1993 r.

Uzasadnienie:

I

1. Rzecznik Praw Obywatelskich w dniu 30 października 1996 r. zwrócil się do Trybunalu Konstytucyjnego o ustalenie powszechnie obowiązującej wykladni art. 53 ust. 1 pkt 3 lit.a ustawy z 10 grudnia 1993 r o zaopatrzeniu emerytalnym żolnierzy zawodowych oraz ich rodzin.

   W uzasadnieniu swego wniosku Rzecznik Praw Obywatelskich wskazal na blędną, jego zdaniem, praktykę stosowania powyższego przepisu przez wojskowe organy emerytalne. Wadliwość tej praktyki polega na tym, że wbrew jednoznacznemu brzmieniu tego przepisu, organy wojskowe różnicują uprawnienie emerytów i rencistów do wysokości należnych im świadczeń w zależności od daty ich zwolnienia z zawodowej slużby wojskowej. Art. 53 ust. 1 wprowadzil zasadę przeliczania dotychczasowych podstaw wymiaru emerytury bądź renty i przyjąl - jako zasadę ogólną, że stawki uposażenia zasadniczego z dnia zwolnienia ze slużby żolnierza zawodowego zastępuje się stawkami uposażenia zasadniczego z dnia wejścia w życie ustawy z 1993 r. Wedlug przepisów o uposażeniu żolnierzy, przy ustalaniu wysokości uposażenia zasadniczego bierze się też pod uwagę wyslugę lat.

   Rzecznik wskazuje, że o ile większość skladników uposażenia zasadniczego - będącego punktem wyjścia dla wyliczenia podstawy wymiaru świadczenia - przeliczano w praktyce zgodnie z ustawą, to przy przeliczaniu uposażenia wedlug stopnia wojskowego popelniano blędy w obliczeniu wyslugi lat. Organy wojskowe nie ustalaly wyslugi lat wedlug stanu prawnego z dnia wejścia w życie ustawy z 1993 r., a wedlug stanu prawnego, który istnial w momencie zwolnienia poszczególnych żolnierzy z zawodowej slużby wojskowej. W związku z tym, że do 1 stycznia 1979 r. do owej wyslugi lat nie zaliczano okresu czynnej slużby wojskowej, powstala nierówność między osobami zwolnionymi ze slużby przed bądź po tej dacie, odnosząca się do zaliczania okresu czynnej slużby wojskowej do wyslugi lat. Zdaniem Rzecznika nieprawidlowa jest interpretacja ustawy z 1993 r. pozwalająca na utrzymywanie owej nierówności. Przepis art. 53 ust. 1 pkt 3 lit.a tej ustawy należy rozumieć w taki sposób, że ustalenie wyslugi lat wszystkich uprawnionych musi być dokonywane wedlug obecnego stanu prawnego. Należy więc przede wszystkim zaliczyć także okres czynnej slużby wojskowej, nawet jeżeli nie przewidywaly tego przepisy obowiązujące w chwili zwalniania ze slużby.

   W uzupelniającym piśmie z 10 stycznia 1997 r. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócil też uwagę, że pojęcia "wysluga lat" (wiążące się z ustalaniem uposażenia żolnierza) nie można mylić z pojęciem "wysluga emerytalna". Postanowienie art. 53 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1993 r., iż "podlega zachowaniu" wysluga emerytalna żolnierzy zwolnionych ze slużby przez wejściem w życie tej ustawy, nie ma więc bezpośredniego wplywu na sposób rozumienia przepisów dotyczących sposobu ustalania wyslugi lat.

2. Prokurator Generalny, w piśmie z 20 grudnia 1996 r., zająl stanowisko, że przepis wskazany we wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich nie budzi wątpliwości wymagających powszechnie obowiązującej wykladni i dlatego Trybunal Konstytucyjny powinien odmówić ustalenia tej wykladni.

   W uzasadnieniu swego stanowiska Prokurator Generalny wskazal, że art. 53 ust. 1 pkt 3 lit.a ustawy z 1993 r. nie pozostawia niejasności co do intencji ustawodawcy, a zawarty w nim przepis ma charakter jednoznaczny. Należy go odczytywać lącznie z przepisem pkt. 2, przewidującym wyraźnie, że wysluga emerytalna żolnierzy zwolnionych ze slużby do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie ustawy podlega jedynie zachowaniu, a więc nie podlega przeliczeniu. Przeliczeniu podlega tylko dotychczasowa podstawa wymiaru świadczenia. Zdaniem Prokuratora Generalnego prawidlowa jest więc taka wykladnia omawianego przepisu, którą przyjęto w praktyce Ministerstwa Obrony...