Uchwała nº Z.U. 1996 / 2 / 12 of Trybunału Konstytucyjnego (Polska), March 26, 1996

• Judge: Zdzislaw Czeszejko-Sochacki
• President: Andrzej Zoll
• Resolution Date: March 26, 1996
• Issuing Organization: Trybunału Konstytucyjnego (Polska)

UCHWALA*

z dnia 26 marca 1996 r.

Sygn. akt W. 13/95

W sprawie ustalenia powszechnie obowiązującej wykladni art. 26 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz.U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 ze zmianami)

Trybunal Konstytucyjny w pelnym skladzie:

Andrzej Zoll - przewodniczący

Zdzislaw Czeszejko-Sochacki - sprawozdawca Tomasz Dybowski

Lech Garlicki

Stefan J. Jaworski

Krzysztof Kolasiński

Wojciech Lączkowski

Ferdynand Rymarz

Jadwiga Skórzewska-Losiak

Wojciech Sokolewicz

Blażej Wierzbowski

po rozpoznaniu na posiedzeniach w dniach 5, 6 i 26 marca 1996 r. w trybie art. 13 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym (tekst jednolity z 1991 r. Dz.U. Nr 109, poz. 470; zm.: z 1993 r. Nr 47, poz. 213; z 1994 r. Nr 122, poz. 593; z 1995 r. Dz.U. Nr 13, poz. 59) wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich o ustalenie powszechnie obowiązującej wykladni art. 26 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz.U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 ze zmianami) przez wyjaśnienie:

- czy postanowienia art. 26 ust. 1 pkt 10 ustawy uprawniają akcjonariuszy korzystających z możliwości przewidzianej postanowieniami art. 311 § 3 kodeksu handlowego do dokonywania odliczeń od dochodu wydatków na objęcie akcji w spólce tworzonej w celu oddania tej spólce do odplatnego korzystania (na podstawie przepisów o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych) - przedsiębiorstwa lub zorganizowanych części mienia przedsiębiorstwa poniesionych jedynie przed rejestracją spólki;

- czy uprawnienie takie przysluguje akcjonariuszom również w odniesieniu do wydatków ponoszonych w kolejnych latach podatkowych z tytulu pokrycia calej wartości nominalnej obejmowanych akcji uprawniającej do otrzymania akcji w myśl postanowień art. 346 § 1 kodeksu handlowego.

ustalil:

* tekst sentencji opublikowany zostal w Dz.U. Nr 42, poz. 188.

1. Art. 26 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity z 1993 r. Dz.U. Nr 90 poz. 416; zm.: Nr 134, poz. 646; z 1994 r. Nr 43, poz. 163, Nr 90, poz. 419, Nr 113, poz. 547, Nr 123, poz. 602; z 1995 r. Nr 5, poz. 25, Nr 133, poz. 654; z 1996 r. Nr 25, poz. 113) uprawnia podatnika, korzystającego z możliwości przewidzianego w art. 311 § 3 kodeksu handlowego sposobu oplacenia akcji wydawanych za gotowiznę, do odliczenia od dochodu kwoty wydatków przeznaczonych na objęcie akcji w spólce tworzonej w celu oddania tej spólce do odplatnego korzystania - na podstawie przepisów o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych - przedsiębiorstwa lub zorganizowanych części mienia przedsiębiorstwa niezależnie od tego, czy wydatki te zostaly poniesione przed czy po zarejestrowaniu spólki;

2. Uprawnienie, o którym mowa w pkt. 1 uchwaly, przysluguje podatnikowi w każdym roku podatkowym, w którym poniósl wydatki na cele określone w art. 26 ust. 1 pkt 10 ustawy, w wysokości nie przekraczającej w danym roku podatkowym lącznie czterokrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w trzecim kwartale roku poprzedzającego rok podatkowy, ogloszonego przez Prezesa Glównego Urzędu Statystycznego dla celów emerytalnych.

   Uzasadnienie:

   I

1. We wniosku z 20 października 1995 r. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócil się do TK

   o ustalenie powszechnie obowiązującej wykladni art. 26 ust. 1 pkt. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity z 1993 r. Dz.U. Nr 90 poz. 416 ze zm.) przez wyjaśnienie:

   - czy postanowienia tego artykulu uprawniają akcjonariuszy korzystających z możliwości przewidzianej postanowieniem art. 311 § 3 kodeksu handlowego do dokonywania odliczeń od dochodu wydatków na objęcie akcji w spólce tworzonej w celu oddania tej spólce do odplatnego korzystania (na podstawie przepisów o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych) - przedsiębiorstwa lub zorganizowanych części mienia przedsiębiorstwa poniesionych jedynie przed rejestracją spólki,

   - czy uprawnienie takie przysluguje akcjonariuszom również w odniesieniu do wydatków ponoszonych w kolejnych latach podatkowych z tytulu pokrycia calej wartości nominalnej obejmowanych akcji uprawniającej do otrzymania akcji w myśl postanowień art. 346 § 1 kodeksu handlowego.

   W uzasadnieniu powyższego wniosku Rzecznik Praw Obywatelskich powolal się na liczne skargi podatników w sprawie stosowanej przez Urzędy Skarbowe zasady odliczania od podstawy opodatkowania wydatków związanych z nabyciem akcji tych spólek. Jego zdaniem wątpliwości rodzą się w związku z interpretacją omawianego postanowienia przez Urzędy Skarbowe, które w sytuacji przewidzianej w art. 311 § 3 kodeksu handlowego odmawiają akcjonariuszom prawa do odliczania od podstawy opodatkowania kwot wydatkowanych w kolejnych latach podatkowych na objęcie akcji spólki tworzonej w celu oddania do odplatnego korzystania mienia przedsiębiorstwa. Wnioskodawca nie zgadza się ze stanowiskiem Ministra Finansów potwierdzającym prawidlowość praktyki stosowanej przez organy podatkowe, jako zgodnej z treścią postanowień art. 26 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustaloną w drodze wykladni językowej. Bardziej

   szczególowe argumenty Wnioskodawcy zostaną przedstawione w dalszych wywodach uzasadnienia uchwaly.

2. W stanowisku zajętym przez Prokuratora Generalnego zostal zawarty pogląd, że przepis art. 26 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uprawnia podatnika do odliczenia od dochodu rzeczywistej kwoty wydanej w danym roku podatkowym na zakup akcji (udzialów) od Skarbu Państwa oraz w latach następnych odpowiednich kwot do wysokości...